Tematyka zajęć będzie oscylować wokół narastającej fali społecznego odczucia katastrofy i katastrofizmu w odniesieniu do kierunku rozwoju ludzkości, w tym i przyszłości życia na planecie. Skupimy się na aktualnych kryzysach stricte cywilizacyjnych (standardów demokracji zachodniej, ubóstwa, wojenne, migracyjne), jak i tych zachodzących na styku człowiek- natura, jak: (kryzys klimatyczny, bioróżnorodności, pandemiczny), ale nasz horyzont będzie także historyczny-zastanowimy się nad dawnymi kryzysami związanymi ze zmianami kulturowymi, religijnymi, ekonomiczno-ustrojowymi. Na tym tle zastanowimy się, czy źródła obecnych kryzysów są lokalne i przejściowe, czy jednak związane bardziej zasadniczo z paradygmatami cywilizacyjnymi.
Interesować nas będą narracje związane z powyższymi kryzysami – ich geneza, struktura i skutki w postaci implementacji politycznych, a także kreowania popularności okołonaukowych / paranaukowych poglądów i przekonań społecznych. Analizować będziemy owe narracje pod kątem stosowania w nich użytecznych poznawczo kategorii: ryzyka, konfliktu i samej katastrofy, a także scenariuszy postępowania kryzysowego. Przedmiotem uwagi będzie tu zarówno pogłębiająca się perspektywa długotrwałej niepewności i braku stabilizacji rozwojowych pozytywnych ram społecznych, jak i konstruktywistyczny charakter rozmaitych poetyk apokaliptycznych i kolapsologicznych: filozoficznych i społecznych, w których przecięcie katastrof naturalnych, historycznych i cywilizacyjnych/kulturowych może skutkować zasadniczą zmianą świadomości funkcjonowania paradygmatów cywilizacyjnych. Zastanowimy się, czy katastrofizm nie stał się głównym instrumentarium opisu zjawisk politycznych, społecznych, etycznych i kulturowych. Interesować nas tu będzie także relacja między refleksją teoretyczną na temat antropocenu a literaturoznawstwem i teorią sztuki. Zapytamy, czy katastrofizm nie dostarcza dzisiaj głównego instrumentarium opisu zjawisk politycznych, społecznych, etycznych i kulturowych.
Zastanowimy się także nad pewnymi kwestiami poznawczymi / kognitywnymi: co powoduje, że kierujemy się w tych narracjach tak często w stronę katastrofizmu? Czy potrafimy sobie radzić ze zjawiskiem złożoności zjawisk, do których się odnosimy, w tym także, a może przede wszystkim z wypracowywaniem złożonych rozwiązań złożonych problemów. Dlaczego upraszczamy informacje do zwięzłych historii zastępujących skomplikowaną prawdę (analiza heurystyk) Jak to się ma polityki zarządzania strachem i uskutecznianych na tym terenie bio-polityki tanato-polityki.
- Prowadząca: Dr Beata Anna Polak